Obezite, vücutta bulunan yağ kütlesinin artışıyla karakterize olan kronik bir hastalıktır. Obezitenin gelişmesine sebep olan birçok etken bulunmaktadır. Dengesiz beslenme, ailesel ve etnik faktörler, genetik etmenler, ilaçlar, yetersiz fiziksel aktivite, stres, enfeksiyöz hastalıklar, endokrin ve metabolik hastalıklar, açlık-tokluk mekanizmasında bozukluklar, çevresel etmenler vs başlıca sebepler olarak gösterilebilir.
Obezitenin saptanması için en yaygın olarak; vücut ağırlığının (kg), boy uzunluğunun(cm) karesine bölünmesi ile edilen değer kullanılır. Bu değer beden kütle indeksi (BKI, kg/m2) olarak bilinmektedir. Beden kütle indeksi hesaplandıktan sonra elde edilen değer; hangi aralıkta ise bireyler zayıf, normal, hafif şişman, obez vs gibi kategorize edilerek obezite durumu belirlenir. Buna göre obezite kendi içinde çeşitlenerek alt başlıklara ayrılmaktadır.
Obezitenin Saptanması
Obezitenin saptanması ve bireyin hangi kategoride her aldığını belirlenmesi için bir kaç ölçüt kullanılmaktadır. Bu ölçütler arasında bel ve kalça çevresinin ölçülmesi, bel/kalça oranlarının hesaplanması, beslenme alışkanlıkları, vücut ağırlığı, boy uzunluğu yer almaktadır. Ama bu durumda standart bir temel olması açısından Dünya Sağlık Örgütü’nün belirlememiş olduğu yetişkin bireyler için BKI değerleri vardır. Detaylı bir şekilde incelenecek olursa aşağıdaki gibidir:
- Zayıf ( Düşük Ağırlıklı) < 18.5
Aşırı düzeyde zayıflık <16.0
Orta düzeyde zayıflık 16.0-16.99
Hafif düzeyde zayıflık 17.0-18.49
- Normal 18.50 – 24.99
- Hafif Şişman 25 ve >25
Şişmanlık öncesi (Pre-obez) 25 – 29.99
- Şişman ( Obez ) 30 ve > 30
Şişman I. Derece 30.0-34.99
Şişman II. Derece 35.0- 39.99
Şişman III. Derece 40 ve > 40
Obezite Tedavisi
Obezitenin tedavisinde; diyet, egzersiz ve davranışsal tedaviyi içerisine alan yaşam tarzı değişikleri, ilaç tedavileri (farmakoterapi) ve cerrahi müdahaleler kullanılmaktadır. Bireyin risk durumuna bağlı olarak kullanılan tedavi yöntemi değişiklik göstermektedir. Kısaca bahsedecek olursak düşük risk taşıyan bireyler için (BKI değeri 25-30 kg/m2 arasında) yaşam tarzı değişikliği (diyet ve egzersiz) yeterli olurken, yüksek risk taşıyanlar için (BKI değeri 30 kg/m2 üzerinde) yaşam tarzı değişikliklerine ek olarak ilaç tedavisi ve cerrahi yöntemler gerekli görülmektedir.